آزمایش PT

آزمایش PT هنگام مصرف وارفارین یا خونریزی غیرقابل توضیح یا طولانی مدت یا لخته شدن خون نامناسب انجام می‌شود. هنگامی که شخصی داروی ضد انعقادی وارفارین را مصرف می‌کند، آزمایش PT و INR به طور منظم سفارش داده می‌شود تا مطمئن شوید که این دارو اثر مطلوب را تولید می‌کند.

خونریزی و لخته شدن بیش از حد

آزمایش PT ممکن است هنگامی سفارش داده شود که شخصی که داروهای ضد انعقادی مصرف نمی‌کند، علائم یا نشانه‌هایی از خونریزی یا لخته شدن بیش از حد داشته باشد، مانند:

• خونریزی غیر قابل توضیح یا کبودی
• خونریزی از بینی 
• خونریزی از لثه 
• لخته خون در رگ یا شریان 
• یک بیماری حاد مانند انعقاد داخل عروقی منتشره (DIC) که ممکن است باعث خونریزی و لخته شدن خون شود و به عنوان فاکتورهای انعقادی با سرعت زیاد استفاده می‌شود 
• یک بیماری مزمن مانند بیماری شدید کبدی که ممکن است بر هموستاز تأثیر بگذارد

آزمایش PT، همراه با PTT، ممکن است قبل از عمل سفارش داده شود که عمل جراحی احتمال خطر خون‌ریزی را افزایش دهد و یا فرد دارای سابقه بالینی خونریزی مانند خونریزی مکرر یا کبودی آسان باشد که ممکن است نشانگر وجود یک نوع اختلال خونریزی باشد.

نمونه خون گرفته شده از ورید؛ گاهی اوقات خون از روی انگشت

هیچ آمادگی خاصی برای انجام این تست مورد نیاز نمی‌باشد. اگر با داروی ضد انعقاد تحت درمان هستید نمونه خون باید قبل از مصرف دوز روزانه شما جمع آوری شود.

آزمایش PT یا زمان پروترومبین (PT) آزمایشی است که به ارزیابی توانایی شما در شکل گیری مناسب لخته‌های خون کمک می‌کند. نسبت نرمال شده بین المللی یا INR محاسبه‌ای است بر اساس نتایج حاصل از PT که برای نظارت بر افرادی که با داروی رقیق کننده خون (ضد انعقاد خون) وارفارین تحت درمان قرار دارند، استفاده می‌شود.

پس از افزودن مواد (معرف‌ها) ، مقادیر PT تعداد ثانیه‌های لازم برای تشکیل لخته در نمونه خون شما را اندازه می‌گیرد. PT معمولاً همراه با زمان ترومبوپلاستین نسبی (PTT) انجام می‌شود و در کنار هم میزان و عملکرد پروتئین‌ها به نام فاکتورهای انعقادی را که بخش مهمی از تشکیل لخته خون مناسب است ارزیابی می‌کنند.

فاکتورهای انعقادی

در بدن، هنگامی که جراحتی وجود دارد و خونریزی رخ می‌دهد، روند لخته شدن به نام هموستاز آغاز می‌شود. این فرایند در بخشی از سری واکنش‌های شیمیایی پی‌درپی به نام آبشار انعقادی را شامل می‌شود که در آن فاکتورهای انعقادی یا “لخته شدن” یکی پس از دیگری فعال می‌شوند و منجر به تشکیل لخته می‌شوند. برای داشتن لخته شدن طبیعی باید مقدار کافی از هر عامل انعقادی وجود داشته باشد و هر یک باید به درستی کار کنند. مصرف این داروها در موارد خیلی کم می‌تواند منجر به خونریزی بیش از حد شود.

عدم مصرف دارو در مقادیر مورد نیاز نیز به لخته شدن بیش از حد منجر شود. در یک لوله آزمایشگاهی در طی آزمایش، دو “مسیر” وجود دارد که می‌تواند لخته شدن را آغاز کند، به اصطلاح مسیرهای بیرونی و خارجی به آن‌ها گفته می‌شود. سپس هر دو مورد برای تکمیل فرآیند لخته شدن در یک مسیر مشترک ادغام می‌شوند.

عوامل انعقادی موجود در مسیرهای خارجی و مشترک آبشار انعقادی

آزمایش PT چگونگی عملکرد همه عوامل انعقادی موجود در مسیرهای خارجی و مشترک آبشار انعقادی را که با هم کار می‌کنند را بررسی می‌کند. این مسیر شامل موارد زیر می‌باشد: فاکتورهای I (فیبرینوژن) ، II (پروترومبین) ، V ، VII و X.PT / INR ممکن است هم‌زمان با PTT انجام شود که فاکتورهای لخته شدن بخشی از مسیرهای خارجی و مشترک را ارزیابی می‌کند: XII، XI، IX، VIII، X، V، II (پروترومبین) و I (فیبرینوژن) و همچنین پریکالیکرین (PK) و کینینوژن با وزن مولکولی بالا (HK).PT و PTT توانایی کلی در تولید لخته را در مدت زمان معقول ارزیابی می‌کنند و در صورت عدم وجود هر یک از این عوامل از نظر کمبود یا عدم عملکرد صحیح، نتایج آزمایش طولانی می‌شود.

مدت زمان انجام آزمایش PT

آزمایش PT معمولاً در عرض چند ثانیه اندازه گیری می‌شود و با یک محدوده طبیعی مقایسه می‌شود که منعکس کننده مقادیر PT در افراد سالم است. از آنجا که معرف‌های مورد استفاده برای انجام آزمایش PT از یک آزمایشگاه به آزمایشگاه دیگر متفاوت است و حتی با گذشت زمان در همان آزمایشگاه، دامنه طبیعی نیز در نوسان خواهد بود.

برای استاندارد سازی نتایج در آزمایشگاه‌های مختلف در ایران و جهان، کمیته سازمان بهداشت جهانی (WHO) برای افرادی که داروی ضد انعقاد را دریافت می‌کنند، استفاده از نسبت نرمال شده بین المللی (INR) را که بر اساس نتیجه آزمایش PT محاسبه شده است، توسعه داده و توصیه می‌کند. وارفارین برای افرادی که شرایط مختلفی دارند، مانند ترومبوز ورید عمقی (DVT) و برخی بیماری‌های قلبی عروقی (CVD) مانند فیبریلاسیون دهلیزی برای “رقیق‌تر شدن” خون آنها و جلوگیری از لخته شدن نامناسب تجویز می‌شود.

INR محاسبه‌ای است که برای تغییر در معرف‌های PT تنظیم می‌شود و امکان مقایسه نتایج آزمایشگاه‌های مختلف را فراهم می‌آورد. بیشتر آزمایشگاه‌ها هر دو آزمایش PT و INR را گزارش می‌دهند. با این حال، INR فقط برای افرادی که از داروی رقیق کننده خون وارفارین استفاده می‌کنند، قابل استفاده است.