آزمایش کلسیم Clacium

بخش زیادی از کلسیم بدن تقریباً به پروتئین‌هایی مانند آلبومین متصل است. آزمایش خون کلسیم، کل غلظت کلسیم خون اعم از متصل و غیر متصل را اندازه‌گیری می‌کند. با یک آزمایش خون کلسیم یونیزه شده، تنها کلسیم موجود در خون شما که به پروتئین‌ها متصل هست، اندازه‌گیری می‌شود. هر دو آزمایش کلسیم به یک روش انجام می‌شوند، اما یک آزمایش خون کلسیم کامل بیشتر رایج است.

برای انجام آزمایش کلسیم Ca از نمونه خون گرفته شده از ورید استفاده می گردد.

در آزمایش کلسیم یونیزه نیاز به ناشتایی نیست ولی توصیه می‌شود در صورت امکان چند روز قبل از مصرف مکمل‌های دارویی حاوی کلسیم اجتناب شود و فرد برای حداقل ۳۰ دقیقه به صورت درازکش باشد ولی برای انجام کلسیم توتال نیاز به ناشتایی می‌باشد.

کلسیم سرم برای انجام تعداد زیادی از مسیرهای متابولیسم آنزیمی ضروری است. علاوه بر آن برای انقباض‌های عضلانی، فعالیت طبیعی قلب، انعقاد خون و انتقال جریان عصبی اهمیتی حیاتی دارد. معمولاً جهت بررسی عملکرد پاراتیروئید و متابولیسم کلسیم، مقدار کلسیم کلی خون اندازه‌گیری می‌شود. سطح سرمی کلسیم نیز برای بررسی وضعیت بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، پیوند کلیه و هایپرپاراتیروئیدی به کار می‌رود کلسیم در پلاسما به سه شکل دیده می‌شود. حدود 50 درصد آن به صورت آزاد وجود داشته؛ فعالیت‌های بیولوژیک کلسیم توسط همین قسمت دیده می‌شود؛ حدود 5 درصد از آن به صورت ترکیب با یون‌های مختلف به ویژه فسفات و سیترات است و مابقی آن به پروتئین‌های پلاسما، به ویژه آلبومین متصل است.

کلسیم توتال برای بررسی فعالیت‌های غده پاراتیروئید درخواست می‌شود ولی کلسیم یونیزه سرم برای بررسی وضعیت بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، پیوند کلیه و هایپر پاراتیروئیدی درخواست می‌شود.

علل کاهش کلسیم

• نارسایی کلیه و افزایش فسفات‌های ثانویه به آن و همچنین افزایش آنیون‌های متعاقب آن.
• کم‌کاری غدد پاراتیروئید
• کمبود ویتامین D
• سوء جذب کلسیم به علت پانکراتیت حاد و آمبولی چربی
• آلکالوز

علل زیاد بودن کلسیم

• پرکاری پاراتیروئید
• سرطان‌های ریه – پستان و کلیه
• سل و سارکوئیدوز
• بیماری آدیسون
• آکرومگالی
• پرکاری تیروئید

مقادیر نرمال آزمایش کلسیم

    نوزادان 10 روزه: 7.6-10.4 mg/dL

    نوزادان 10 روزه تا 2 ساله: 9-11.5 mg/dL

    کودکان: 8.8-10.8 mg/dL

    بالغین: 9-10.5 mg/dL

    افراد مسن: در افراد مسن مقادیر نسبت به افراد بالغ، کمی پایین‌تر است.

داروهای تأثیرگذار در آزمایش کلسیم

هیدرالازین، لیتیوم، هورمون تیروئید، آنتی اسیدهای قلیایی، دیورتیک های تیازیدی، ارگوکلسیفرول و ویتامین D سبب افزایش سطح کلسیم شده و داروهایی مانند استروژن‌ها، آسپیرین، استازولامید، آسپاراژیناز، کلسیتونین، داروهای ضد تشنج، هپارین، سیس پلاتین، ملین‌ها نمک‌های منیزیم کاهش دهنده سطوح کلسیم خون هستند. باید توجه داشت که مصرف زیاد شیر، لبنیات و نمک‌های کلسیم می‌توانند سبب افزایش سطح کلسیم خون شوند.