آزمایش T4

• در مواردی که علائم و نشانه‌های کم‌کاری یا پرکاری تیروئید وجود دارد
• اگر نتیجه آزمایش TSH غیرطبیعی باشد
• به‌عنوان یکی از آزمایش‌های چکاپ
• آزمایش غربالگری کم‌کاری تیروئید در نوزادان

برای انجام آزمایش T4 از نمونه خون گرفته شده از ورید استفاده می گردد.

در نوزادان غالباً از پاشنه پا نمونه‌گیری صورت می‌گیرد.

نيازي به ناشتايي نیست.
بیمار با تأیید پزشک باید هرگونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون را قبل از نمونه‌گیری قطع نماید.
در صورت امکان از بیمار بخواهید تا مصرف داروی T4 اگزوژن را یک ماه قبل از آزمایش قطع کند.
در سنجش آزمون به روش رادیو ایمنو اسی از تجویز رادیوایزوتوپ قبل از نمونه‌گیری اجتناب شود.

آزمایش T4 برای بررسی عملکرد غده تیروئید و بیماری‌های مرتبط با آن کاربرد دارد. تیروئید شما هورمونی به نام تیروکسین تولید می‌کند که به T4 معروف است. این هورمون در عملکردهای مختلف بدن شما ازجمله رشد و متابولیسم نقش دارد. برخی از T4 های شما به‌صورت T4 آزاد وجود دارد. این بدان معنی است که این هورمون به پروتئین خاصی در خون شما پیوند ندارد. این نوع T4 همان نوعی است که برای بدن و بافت‌های شما قابل‌استفاده است. بااین‌حال، بیشتر T4 در جریان خون شما به پروتئین پیوند خورده است.

آزمایش‌های مرتبط

• آزمایش TSH
• آزمایش T3
• T3RU (T3 resin uptake)
• Free T3
• Free T4
• T3 uptake
• T4 uptake
• Anti TPO antibody (Thyroperoxidase)
• Thyroglobulin
• Thyroglobulin-Ab (Tg-AB)

تفسیر جواب آزمایش T4

آزمایش T4 باید در کنار سایر آزمایش‌های تیروئیدی تفسیر و بررسی شود. جدول زیر تفسیری از آزمایش T4 است:

نتایج غیرطبیعی آزمایش T4

نتیجه غیرطبیعی در آزمایش T4 به‌تنهایی ممکن است در مورد بیماری موجود در بدن شما اطلاعات کافی را در اختیار پزشک شما نگذارد تا بیماری شما را به‌طور کامل تشخیص دهد. همچنین ممکن است لازم باشد نتایج T3 و TSH را برای تصویری کامل‌تر در نظر بگیرند.

بارداری همچنین می‌تواند بر روی سطح T4 شما تأثیر بگذارد. اگر میزان T4 شما غیرطبیعی است اما شما باردار هستید، پزشک شما ممکن است آزمایش بیشتری درخواست کند.

نتایج تست غیرطبیعی و افزایش سطح T4 ممکن است نشان‌دهنده پرکاری تیروئید باشد. آن‌ها همچنین ممکن است سایر مشکلات تیروئید، مانند تیروئیدیت یا گواتر سمی مولتی ندولار را نشان دهند.

دلایل مقادیر غیرطبیعی

دلایل دیگر برای نتایج غیرطبیعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مقدار زیاد پروتئین در خون وجود دارد
• یدین بیش‌ازحد در بدن
• استفاده بیش‌ازحد از داروی جایگزین تیروئید
• بیماری تروفوبلاستیک، گروهی از تومورهای نادر مربوط به بارداری
• تومورهای سلول زاینده

یدین زیاد می‌تواند سطح T4 شما را بالا ببرد. ازآنجاکه رنگ‌های اشعه ایکس می‌توانند ید داشته باشند، ممکن است پرتوی ایکس حاوی رنگ نتایج آزمایش T4 شما را نیز بالا ببرد.

سطح غیرطبیعی T4 ممکن است نشان‌دهنده موارد زیر باشد:

• مسائل مربوط به رژیم غذایی، مانند روزه گرفتن، سوءتغذیه یا کمبود ید
• داروهایی که بر میزان پروتئین تأثیر می‌گذارند
• کم‌کاری تیروئید یا هایپوتیروئیدیسم
• بیماری
• یک مشکل هیپوفیزی

چه عواملی باعث کاهش نتایج آزمایش T4 می‌شود؟

• هيپوتيروئيدي (كريتينيسم، برداشت غده با عمل جراحي، ميكسدم). در این بیماری‌ها باوجود تحریک کافی TSH، تولید T4 کاهش می‌یابد.
• نارسايي هيپوفيز‌ و عدم تولید کافی TSH
• نارسايي هيپوتالاموس عدم تولید کافی TRH
• سوءتغذيه پروتئين کاهش تولید آلبومین یا TBG
• كمبود پروتئين (مانند سندرم نفروتيك)
• كمبود يد؛ زیرا ید ماده اولیه ساخت T4 است.
• بیماری‌های غير تيروئيدي (مانند نارسايي كليه، بيماري كوشينگ، سيروز، جراحي و سرطان پيشرفته)

در چه شرایطی آزمایش T4 افزایش می‌یابد؟

• هيپرتيروئيدي اوليه (بیماری گريوز، بیماری پلامر، آدنوم توكسيك تيروئيد). در این بیماری‌ها باوجود تحریک ناکافی TSH، تولید T4 افزایش می‌یابد.
• شرایط بالینی که موجب افزایش Thyroxine-binding Globulin (TBG) یا گلوبولین متصل شونده به تیروکسین (T4) شود
• تیروئیدیت (التهاب تیروئید) حاد یا تیروئیدیت هاشیموتو
• هايپرتيروكسينمي دیس آلبوميني خانوادگی؛ نوعی بیماری ژنتیکی که موجب تولید غیرطبیعی نوعی آلبومین می‌شود که بسیار محکم به T4 متصل می‌شود.
• هيپرتيروئيدي مصنوعي؛ در افرادی که خودسرانه و بدون تجویز پزشک T4 مصرف می‌نمایند
• استروما اواري؛ بافت نا به‌جای تیروئید در تخمدان یا هرکجای دیگر بدن که موجب تولید T4 اضافی می‌گردد.
• هپاتیت
• بیماری حاد کبدی
• لنفوم (نوعی سرطان خون)
• Thyrotoxicosis factitia یا پرکاری تیروئید اگزوژن. Thyrotoxicosis factitia اصطلاحی است که برای توصیف پرکاری تیروئید ناشی از مصرف مقدار زیاد هورمون تیروئید به کار می‌رود. این وضعیت ممکن است آگاهانه (به‌عنوان‌مثال، دوز سرکوب‌کننده تیروکسین برای درمان سرطان تیروئید) یا ناخواسته (مکمل‌های غذایی) باشد.

داروهای مداخله‌گر

داروهایی که ممکن است سطح T4 را افزایش دهند عبارت‌اند از: کلوفیبرات، هروئین، متادون، پرفنازین، فنوتیازین‌ها، پروژستین‌ها، استروژن‌ها، فلوئورواوراسیل، آمیودارون، لووتیروکسین، داروهای حاجب رادیوگرافی (ایوپانوئیک اسید، ايپودات)، پروپرانولول.

داروهایی که ممکن است سطح T4 را کاهش دهند عبارت‌اند از: استروئیدهای آنابولیک، آندروژن‌ها، آسپیرین، کلرپروپامید، کورتیکوتروپین، کورتیزون، پردنیزون، سولفونامیدها، آسپاراژیناز، آمینوسالیسیلیک اسید، دوپامین، یدیدها، لیوتیرونین، لیتیوم، متی مازول، پروپیل تیواوراسیل، سولفونیل اوره‌ها، هالوفنات، هپارین، فنیل بوتازون، فنی تویین، تولبوتامید، کلرپرومازین، رزرپین.